Honela, 2009ko Otsailean Trujik Iraule mendira doan Nardasakon kanala egiteko proposamena egin zidan. Berak Segurako lagun batzuekin egin berria zuen eta Iralarrainardea baino politagoa dela esan ondoren, ez nuen beste argumenturik behar izan kanal honetara joateko.
Nardasakon kanala Iraule mendira doan kanal nagusia da, azkeneko urteotan aski ezaguna bihurtu dena kanal honetan lehiatzen baita Zegama-Aizkorriko kilometro bertikala. Ez dakit honek kanalaren igoeran eraginik izan duen baina azken urteotan Iralarrainardearekin batera gehien eskalatzen den kanala da. Eguzki izpi gutxien jasotzen duen kanala izanik, elurrak gehien irauten duen kanala da, baita egoera onean egoten dena ere.
Kanal hau igotzerakoan begiak ezinbestean Irauleren ipar hormatik zintzilik dagoen orratzera joango zaizkigu. Orratz hau lehen aldiz 1.955 urtean Juan San Martinek eskalatu zuen eta V mailako zailtasuna badu ere ez dirudi eskalada errazeko orratza denik. Harkaitz eskalada honetaz aparte, orratz honek badu gordeta Aizkorriko altxor ezkutuetako bat: orratzaren kanal mehartua.
Kronika honetan, argazkietan nabaria den bezala, anaia eta biok urtearen lehen elurte handien ondoren eginiko eskalada ikusteko aukera izango duzue.
IBILBIDEA
Ibilbidea Itzubiagako bordan hasi genuen. Bertatik gora doan lurrezko pista jarraitu eta larizti eta pagadia zeharkatu ondoren, Nardasakonen oinera iritsi ginen.
Behin Nardasakonen kanala jarraitzea besterik ez dago orratzaren azpira iritsi arte. Orratzaren kanal mehartura iristeko orratzaren eskuinetik (igoerako norabidean) sartu beharko dugu, aurretik belar, lur eta harkaitzez estalitako bi hormatxo eskalatuz. Lehenengo hormatxoa 5-6 metro ingurukoa, 60º eta II-III zailtasunaren baitan dago. Bigarren hormatxoa, 15-20 metro dituena, bietatik teknikoena da eta 65-70º eta III+ zailtasunera iristen bada ere, piolet eta kranpoiak lurrean sendo sartzeko aukera ematen du. Aukeran, nahiz eta auto-babeserako aukera gutxi dituen, hormatxo hau eskalatzeko soka-luze bat egin daiteke, orratzean dagoen bilgunean bilgunea muntatuz.
Behin orratzaren ondoan, honen eskuinetik (igoeraren norabidean) diagonalean gora doan kanal mehartua eskalatuko dugu. Kanal honetako zailtasunik handiena sarreran dago, elur mailaren arabera oso erraza edo zertxobait estutu behartuko dugulako. Sarrera zaila badago, soka luze bat egin daiteke.
Amaitzeko, kanala mehartuaren amaieran ezkerrera (igoeraren norabidean) doan arrail/tximinia estua gandorrera iritsi arte eskalatuko dugu. Tximinia honek bi zailtasun nagusi ditu, biak III-III+ ingurukoak: lehenengoa tximinian sartu arteko lehen 3-4 metroetan eta bigarrena gandorrera iristeko eskalatu beharreko azken koskan. Zailtasun hau elur asko eta gogorra dagoenean dezente murriztu daiteke. Tximiniaren irteeran harrizko gurutze handi bat topatuko dugu.
Jaitsierarik ohikoena Nardasakonetik egiten da. Nardasakonen irteerako hormatxoaren egoera ona ez denean aldiz, gomendagarriena Nardasakonen eskuin adarretik (kilometro bertikalak jarraitzen duen bidea, alegia) jaistea izaten da.
Aizkorri mendilerroko kanal nagusiak. 2017an Zegamako mapa toponimikoa argitaratu eta kanal eta mendiei jatorriko izena eman zien, izenak argazkian bezala geldituz.
Kotxea non utzi? Bi aukera ditugu, bat Zegamako apeaderoan uztea (honek gerturatze luze eta maldatsua dakar), eta bestea 4x4 batekin joanez gero, apeaderotik aurrera hasten den pista hartuta, kilometro batzuetan zehar gutxi gora behera 900 metro ingurura pinudi baten erdian dagoen Itzubiaga bordara joatea. Pistaren nondik norakoa ez da azaltzen erreza, baina orokorrean bide gurutze guztietan ezkerreko bidea hartu behar da. Bordara iritsi aurretik harriz jositako malda handi bat dago (guk erreduktora jarri genuen).
DESKRIBAPENA
Kanalaren krokisa.
Kanalaren sarrera.
Segura 8:00. Anaiari todoterrenoa kendu ondoren, goizeko 8:00tan Segurako plazan gelditu nintzen Trujikin. Trasteak kotxean sartu ondoren, xuabe-xuabe todoterrenoa utziko genuen bordaraino joan ginen lainoaren artean.
Itzubiaga borda 9:00 900 metro. Bordara iritsi, zer edo zer jan, trasteak prestatu eta abitu ginenerako goizeko bederatziak izan ziren. Eguraldia nahiko kaxkarra genuen eta behelainoak gure ikusmena dexente mugatzen zuen.
Bidea hasieran pista batetik doa 200 metro inguruan pinudiaren erdian, gero zakarki eskuinera hartu eta pinudian gora zuzen sartzeko. Honela Nardasakon kanalarekin topo egingo dugu parez-pare. Kanalaren sarrera oso ebidentea da oso zabala baita. Gainera, normalean Aizkorriko kanal nagusien sarreran gertatzen den bezela. elur-jausien eraginez zuhaitz eta adar dexente bilduta izaten da.
Lehen aipatu bezela, kanala oso ebidentea da. Guk kanalaren eskuin aldetik gora jo genuen. Behelainoa izugarria, eta ez zen 10-15 metroetatik aruntzago ikusten. Honegatik argazkiak ateratzea alferrikako lana bihurtu zen.
Nardasakon kanalaren eskuinean mantenduz gero, harkaitzak hasten diren punturarte ailegatu behar da. Malda oso konstantea da 40º-45º inguruetan mantentzen delarik.
Harkaitzak hasten diren puntua 10:15 1400 metro. Puntu honetan diagonal bat eginda eskuinera hartu behar da, harkaitz pausu hauek pasatzeko bi pioletak atera genituelarik. Malda gehiago tentetzen zela ikusirik (eta batez ere Trujik Segurako lagunek ere horrela egin zutela esan zidalako) hildako zuhaitz baten enborra eta harkaitz bat aprobetsatuz bilgunea muntatu genuen, Iraule tontorreko ezker harkaitzeko "fisurako" tartea eta korredore "izkutua" fisureroekin babesteko helburuarekin.
Bilera honetan ustekabe bat izan genuen. Soka erabat kiribilduta eraman genuen eta ordu erdi baino gehiagoz aritu ginen berarekin borrokan korapilo guztiak askatu genituen arte.
Hemendik izkutuko korredorea bukatzen den arte ni lehenengo bezela joatea erabaki nuen. Maldak 50º-55º ingurura igotzen da. Korredoreak puntu honetatik gora bi zati dauzka: Harkaitzaren pitzaduratik zehar doana eta korredore "izkutua".
Ezker harkaitzaren pitzaduratik doan korredorea motza da (15 metro inguru) eta nire ezusterako ezin izan nuen fisurerorik inon sartu. Zati hau bukatzen den tokian paraboltekin bilera bat jarrita dago (nik ez nuen ikusi). Pasabide honi pitzadura edo "fisura" deitu diot baina2-3 metroko zabalgunea duen pausu bat da.
Korredore "izkutua". Ezker harkaitzaren pitzadura bukatutakoan eskuinera korredore "izkutua" hasten da. Korredore hau tentea izaten jarraitzen du, aurrekoaren antzera, eta honek 20-25 metro inguru dauzka. Korredore honen amaieran, eskuinean harri majo bat dago zinta batekin bilera bat jartzeko. Puntu honetan jarri nuen bilera.
Bilera jarri eta "Reversoa" jartzearekin batera eguraldia zertxobait "hobetu" zela ikusirik, argazki kamera atera nuen Trujiren korredore izkutuko ibilbidea jasotzeko.
Truji korredore izkutuaren hasieran. Atzean daukan blokean omen daude paraboltak jarrita.
Korredoretik gora lainoarekin borrokan
Zati tentenean
Aupa motel!!! Atzean, atzeko mendi orratzean jarrita dagoen espartzu soka ikusi daiteke-
Kanal izkutua amaitzen den puntutik ezkerrera hartu behar da irteeraren bila. Irteera hestua eta elegantea da.
Aizkorriko ertzara ateratzen
"Zailtasun tekniko" batzuk
Zati hau enkordatu gabe egin genuen eta 5-10 metro ingurukoa da. Kresteriora ailegatzen denean, honen ezkerra (igotzeko norantzan) zementuzko gurutze bat ikusi daiteke.
Kresterioa 14:00 1500 metro. Kresterioa aileatu ginenean, termotik te beroa edan, argazki pare bat atera eta xuabe-xuabe, oraingo honetan Nardasakonetik, eta berriro ere laino artean (beraz, argazkirik gabe) kotxera iritsi ginen. Eguraldia dela eta ez genuen ez tontorrik egin, ez ezer, baina gutxienez kanal berri bat ezagutzeko aukera izan nuen.
Truji te beroa edaten kanalaren irteeran
Korredorearen irteeran dagoen gurutzearen detailea.
IRAULE MENDIKO KANALEN BESTE IGOERA BATZUK
- Iraule Nardasakonetik. 2009/12/20.
- Iraule Iraule orratzaren kanaletik. Ikerrekin 2010/01/16.
- Iraule Iraule orratzaren kanaletik. Josu eta Bixkikin. 2012/02-11
- Iraule, Iraule orratzaren kanaletik Asier, Aitor, Leku eta Ikerrekin 2012/02/25
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina